Po raz pierwszy wykryto ruch orbitalny czarnych dziur
30 czerwca 2017, 09:12Dzięki teleskopowi Very Long Baseline Array (VLBA) po raz pierwszy wykryto ruch orbitalny pary czarnych dziur. Obiekty znajdują się w galaktyce odległej o 750 milionów lat świetlnych od Ziemi. Łączna masa dziur wynosi 15 miliardów mas Słońca, a obiekty oddzalone są od siebie zaledwie o 24 lata świetlne. To niezwykle blisko jak na taki układ.
HELP – nowoczesny i ujednolicony katalog obiektów pozagalaktycznych
27 października 2021, 13:15Międzynarodowy zespół uczonych udostępnił naukowcom i pasjonatom najpełniejszy jak dotąd katalog obiektów pozagalaktycznych obejmujący obszar ponad 3% pełnego kąta bryłowego nieba i zawierający 170 mln. źródeł. Za modelowanie ich widm energetycznych była odpowiedzialna dr hab. Katarzyna Małek z Zakładu Astrofizyki NCBJ.
Mruk Petersa rozpoznaje ofiary po "kolorze" elektrycznym
14 listopada 2018, 12:39Mruk Petersa (Gnathonemus petersii) dysponuje elektroreceptorami i narządami elektrycznymi, które pozwalają mu nawigować w otoczeniu. Okazuje się, że różne obiekty mają dla niego różne "barwy" elektryczne. Ryba wykorzystuje je do odróżniania ulubionego pokarmu - larw komarów - od innych drobnych zwierząt czy roślin.
Hubble odkrył najdalszą z galaktyk
4 marca 2016, 11:22Teleskop Hubble'a odkrył najdalszą znaną galaktykę. Powstała ona zaledwie 400 milionów lat po Wielkim Wybuchu. Po raz pierwszy tak odległy obiekt został zbadany dzięki pomiarom jego spektrum, co czyni pomiary bardzo precyzyjnym
Teleskop Webba dostarczył niezwykłe zdjęcia Grubasa. Ujawniają to, czego nie zauważył Hubble
4 sierpnia 2023, 08:51Wykonane przez Telekop Webba (JWST) zdjęcia znanej gromady galaktyk El Gordo (Grubas) ujawniły niezwykły obiekt, którego nigdy wcześniej nie widziano. Na wykonanych w podczerwieni fotografiach widać odległe zniekształcone galaktyki znajdujące się w tle. Teleskop Hubble'a, który niejednokrotnie fotografował El Gordo, nie wdział tych galaktyk. Grubas to gromada setek galaktyk, która powstała 6,2 miliarda lat temu. W swoim czasie była to najbardziej masywna struktura tego typu we wszechświecie.
Bliska samotna planeta
11 kwietnia 2016, 10:32Astronomowie z Carnegie Mellon University i University of Western Ohio odkryli w niedalekiej odległości od Słońca jeden z najjaśniejszych i najmłodszych swobodnie przemieszczających się obiektów podobnych do planety.
Pierwsze zdjęcie Webba pozwoliło na określenie odległości do niemal 200 galaktyk
2 listopada 2023, 07:05Ponad rok temu, 11 lipca 2022 roku, zaprezentowano światu pierwsze zdjęcie wykonane przez Teleskop Webba, tzw. Webb's First Deep Field. Zobaczyliśmy na nim gromadę galaktyk SMACS 0723, która zawiera co najmniej 7000 galaktyk. Gromada ta jest od lat fotografowana przez Hubble'a i inne teleskopy, wykorzystywana jest też jako soczewka grawitacyjna, dzięki której możemy zobaczyć bardziej odległe obiekty. Dotychczas jednak naukowcy nie potrafili dokładnie określić odległości do poszczególnych galaktyk w SMACS 0723. Udało się to dopiero dzięki zdjęciu Webba.
Najjaśniejsza galaktyka odkryta dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu
17 lipca 2017, 09:59Dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu naukowcy z Instituto de Astrofisica de Canarias wykryli najjaśniejszą ze znanych galaktyk. Znajduje się ona w odległości 10 miliardów lat świetlnych od nas i emituje wyjątkowo intensywne promieniowanie w podczerwieni
Najbardziej żarłoczna z czarnych dziur utworzyła najjaśniejszy obiekt we wszechświecie
19 lutego 2024, 17:41Astronomowie z Chile, Francji i Australii zidentyfikowali najjaśniejszy kwazar, a jednocześnie najszybciej rosnącą czarną dziurę i najjaśniejszy znany obiekt we wszechświecie. Kwazary to galaktyki z niezwykle jasnym źródłem promieniowania w centrum. Znajduje się tam supermasywna czarna dziura, która pochłania olbrzymie ilości materii.
„Ogniste smugi” coraz bardziej realne w zderzeniach jąder atomowych i protonów
10 maja 2019, 05:13Zderzenia jąder ołowiu zachodzą w ekstremalnych warunkach fizycznych. Ich przebieg można opisać za pomocą modelu zakładającego, że przekształcająca się, ekstremalnie gorąca materia – plazma kwarkowo-gluonowa – płynie w postaci setek smug. Dotychczas „ogniste smugi” wydawały się konstrukcjami czysto teoretycznymi. Jednak najnowsza analiza zderzeń pojedynczych protonów wzmacnia tezę, że odpowiada im rzeczywiste zjawisko.
